دوام‌نگری (Survivorship bias)
دوام‌نگری (Survivorship bias) نوعی سوگیری شناختی است که ذهن فقط نمونه‌های زنده و موفق را در نظر می‌گیرد و در نتیجه در داوری موقعیت خطا می‌کند. از پیامدهای دوام‌نگری باوری است مبنی بر اینکه موفقیت یک شخص یا گروه، حتماً وابسته به ویژگی‌های خاصی بوده که آن فرد یا گروه داشته، و نقش بخت و اقبال در آن صفر در نظر گرفته می‌شود. برای درک بهتر به این مثال‌ها توجه کنید.
مقالات فراوانی را با عناوینی مشابه «پنج کاری که بیشتر ثروتمندان انجام می‌دهند» می‌توان یافت. آیا می‌توان اینطور نتیجه‌گیری کرد که پیروی از آن عادت‌ها الزاما انسان را ثروتمند می‌کند؟حقیقت این است که افراد زیادی هستند که به این روش‌ها عمل کرده‌اند و هیچگاه ثروتمند نشدند. این گونه مقالات افراد ناکام را نادیده می‌گیرند.
می‌خواهید استیو جابز بعدی باشید؟ از دانشگاه انصراف بدهید و با یکی از رفقای خود در گاراژ خانه پدری یک کسب و کار راه بیندازید! اما چند نفر به شیوه استیو جابز جلو رفتند و شکست خوردند؟ کسی نمی‌داند، درباره آن‌ها کتابی نوشته نمی‌شود، کسی آن‌ها را نمی‌بیند. اما براساس آمار تنها سیزده درصد استارتاپ‌ها در آمریکا به مرحله عرضه سهام خود در بورس می‌رسند.
مثال دیگر بناهای تاریخی است. در برخی متون گاهی به ادعاهایی برمی‌خوریم مثل اینکه ساختمان‌ها در گذشته محکم‌تر ساخته می‌شدند؛ زیرا چند بنای خاص هنوز از آن دوره باقی مانده است. این نتیجه‌گیری می‌تواند الزاما صحیح نباشد، زیرا باید تمام بناهای آن دوره را در نظر گرفت نه صرفا بناهای باقی مانده.
مثال دیگر موسیقی است. معمولاً تصور می ود که موسیقی دوره‌های قبل بهتر از موسیقی حال حاضر است. دلیل می‌تواند این باشد که اکنون فقط بهترین موسیقی آن دوره پخش می شود، در حالی که موسیقی امروز، خوب و بد، بسیار بیشتر در دسترس است.
دوام‌نگری یکی از آفات تحلیل‌های کلان مالی نیز است؛ زیرا گاهی اوقات به باورهای بسیار خوش‌بینانه‌ای می‌انجامد. با آگاهی به این خطای شناختی می‌توان به قضاوت‌ها پیرامون موضوعات مختلف عمق بخشید.
